Mekteb-i Maarif-i Adliye, Osmanlı İmparatorluğu'nda devlet dairelerine memur yetiştirmek amacıyla II. Mahmud döneminde, 1838 yılında İstanbul'da kurulan bir eğitim kurumudur.
Okulun adı, II. Mahmud'un mahlası olan "Adli"ye atfen "Adli'ye ait bilgi okulu" anlamına gelmektedir.
Başlangıçta bugünkü İstanbul Vilayeti binasında faaliyet gösteren okul, daha sonra Sultanahmet Camii'nin hünkâr mahfiline taşınmıştır.
Öğrencilere elbise, çamaşır, yiyecek, giyecek ve harçlık gibi imkânlar sağlanmış; kıyafetleri Harbiye ve Muzıka-i Hümayun mektepleri öğrencilerinin kıyafetleriyle aynı tutulmuştur.
1857 yılında okula Mekteb-i Maârif-i Adliyye İdâdîsi eklenmiştir.
Ancak 21 Temmuz 1862 tarihinde Mekteb-i Maârif-i Adliyye kapatılarak yerine Mekteb-i Aklâm (diğer adıyla Mahrec-i Aklâm veya Mekteb-i Maârif-i Aklâm) kurulmuştur.
Bu yeni okul, devlet dairelerine memur yetiştirme görevini üstlenmiştir.
Mekteb-i Aklâm, ilk kurulduğunda rüşdiye mekteplerinin üzerinde bir yıllık eğitim veren bir kurum olarak düşünülmüştür.
Ancak rüşdiye mezunlarından istenen verimin alınamaması nedeniyle, Aralık 1863'te okulun eğitim süresi üç yıla çıkarılmış ve ders programları yeniden düzenlenmiştir.
Bu düzenlemeye göre üçüncü sınıfta Arapça ve Farsça tercüme, Türkçe kompozisyon, Fransızca kompozisyon ve tercüme, coğrafya, genel tarih, fizik, kimya ve resim; ikinci sınıfta Arapça ve Farsça tercüme, Türkçe kompozisyon, Fransızca konuşma ve yazım kuralları, yüzey geometrisi, coğrafya, genel tarih, resim ve rik‘a; birinci sınıfta ise Arapça ve Farsça uygulama, Türkçe yazım kuralları ve kompozisyon, Fransızca konuşma ve yazma, cebire giriş, coğrafya, genel tarih, resim ve rik‘a dersleri okutulmuştur.
Mekteb-i Aklâm 1877'de II. Abdülhamid tarafından Mekteb-i Mülkiyye'nin yeniden düzenlenmesine kadar faaliyetini sürdürmüştür.
Son sınıf öğrencileri mezun olduktan sonra, alt sınıftaki öğrenciler Mekteb-i Mülkiyye-i Şâhâne'nin idâdî kısmına kaydedilmiş ve böylece Mekteb-i Aklâm'daki eğitime son verilmiştir.
Sonuç olarak, Mekteb-i Maarif-i Adliye, Osmanlı İmparatorluğu'nda modern anlamda memur yetiştirme amacıyla kurulan ilk okullardan biri olup, devletin ihtiyaç duyduğu nitelikli personelin yetiştirilmesinde önemli bir rol oynamıştır.
0 yorumlar:
Yorum Gönder