Tek dereceli seçim sistemi, en basit haliyle seçmenlerin doğrudan bir kişiyi veya bir partiyi seçtiği bir oy verme yöntemidir. Bu sistemde, seçmenler temsilcilerini veya liderlerini aracısız bir şekilde seçerler.
Tek dereceli seçim sisteminde:
Seçmenler, doğrudan milletvekillerini, belediye başkanını, cumhurbaşkanını ya da diğer temsilcileri seçer.
Bu, seçimlerin doğrudan halk tarafından yapılması anlamına gelir, yani seçmenler başka bir organ ya da aracı kullanmaz.
Tarihi Misaller:
Amerika Birleşik Devletleri'nde Başkanlık Seçimleri:
ABD'de başkanlık seçimleri tek dereceli değil, elektoral üyeler aracılığıyla yapılır. Ancak bu seçimlerde vatandaşlar doğrudan başkan adayına oy verir ve bu oylar elektoral oylara dönüşür.
Bu, dolaylı bir seçim sistemi olsa da, halkın doğrudan oy kullanması açısından tek dereceli seçim sistemine benzer.
Fransa'da Cumhurbaşkanlığı Seçimleri:
Fransa'da cumhurbaşkanı seçimleri iki turlu bir sistemle yapılır, ancak her turda seçmenler doğrudan cumhurbaşkanı adayına oy verir. Bu, tek dereceli seçim sistemi örneğidir çünkü seçmenler doğrudan temsilcisini seçerler.
Türkiye'de Cumhurbaşkanlığı Seçimleri:
Türkiye'de 2014 yılından itibaren cumhurbaşkanı doğrudan halk tarafından seçilmeye başlandı. Bu, tek dereceli seçim sisteminin bir örneğidir çünkü seçmenler hiçbir aracı olmadan cumhurbaşkanını seçer.
Avantajları ve Dezavantajları
Avantajlar:
Seçmenler temsilcilerini doğrudan seçtiği için, temsilcilerle aralarında daha güçlü bir bağ kurulabilir.
Seçmenlerin istek ve beklentileri daha doğrudan yansıtılabilir.
Dezavantajlar:
Büyük çoğunlukla, azınlık gruplarının temsiliyeti zayıf olabilir çünkü çoğunluk karar verir.
Tek dereceli sistemlerde, daha popüler ya da tanınmış adaylar, daha yetkin veya temsil yeteneği daha yüksek olanlardan daha avantajlı olabilir.
0 yorumlar:
Yorum Gönder