22 Eylül 2023 Cuma

Âgâh Efendi Kimdir?

Çapanzade Agâh Efendi, 1832 yılında Yozgat'ın Sorgun ilçesinde doğan, Tercüme Odasından yetişen, Genç Osmanlı Cemiyeti üyesi, gazetecilik de yapmış Osmanlı devlet adamı ve aydınıdır. Türkiye'de gazeteciliğin öncüsü sayılan Agâh Efendi, 1860 yılında Şinasi ile birlikte Tercüman-ı Ahvâl gazetesini çıkarmış, bu gazeteyle ülkenin birçok ekonomik ve toplumsal sorununu tartışmaya açmıştır. Ayrıca 1861-1865 yılları arasında Posta Nazırlığı yaparak Türkiye'de ilk posta pullarını ve posta kutularını uygulamaya koymuştur.

Agâh Efendi, tıp öğrenimi sırasında Fransızca, İngilizce ve İtalyanca öğrenmiş, Babıâli Tercüme Odası'nda çalışmaya başlamıştır. Dildeki bu başarıları nedeniyle Paris elçilik sekreterliği, Rumeli Ordusu baş mütercimliği, Divanımuhasebat üyeliği gibi görevlerde bulunmuştur. 

1867 yılında Namık Kemal, Ziya Paşa gibi aydınlarla birlikte Yeni Osmanlılar Cemiyeti'ni kurmuş, meclis kurulması ve ülkenin bu meclisten çıkan yasalarla yönetilmesini savunmuştur. Padişahın baskıları sonucu Paris'e kaçan Agâh Efendi, burada Muhbir ve Hürriyet gazetelerini yayımlamıştır.

1871 yılında yurda dönen Agâh Efendi, Bursa ve Ankara'ya sürgün edilmiş, Rodos ve Midilli mutasarrıflıkları yapmıştır. 1887 yılında Atina elçisi iken vefat etmiş ve II. Mahmut Türbesi haziresine defnedilmiştir.

0 yorumlar:

Yorum Gönder