Beaulieu Fermanı, Fransa'da 1562-1598 yılları arasında yaşanan Huguenot Savaşları'nın altıncısını sona erdiren bir barış antlaşmasıdır. Antlaşma, 6 Mayıs 1576'da Fransa Kralı III. Henri ve Protestan lideri olan Henri de Navarre (sonradan IV. Henri) arasında imzalanmıştır.
Beaulieu Fermanı (o dönemde Monsieur Barışı olarak da bilinir), Anjou Dükü Francis'in o bahar Paris'i kuşatan Protestan ordusuna verdiği destek nedeniyle baskı altında kalan Fransa Kralı III. Henry tarafından 6 Mayıs 1576'da Beaulieu-lès-Loches'da ilan edilmiştir.
Kralın kardeşi olan Anjou Dükü François tarafından müzakere edilen Ferman, Huguenotlara bundan böyle resmi olarak "religion prétendue réformée" (sözde reforme edilmiş din) olarak adlandırılmış olan dinleri/mezhepleri için, Paris ve bütün bir Fransa'da kamuya açık ibadet hakkı vermiştir. Bununla birlikte Beaulieu Fermanı, Protestanlara kraliyet meclisine girebilme, üniversitelere kabul edilebilme, kalelerini koruyabilme ve diledikleri gibi örgütlenebilme hakkı da vermiştir. Ayrıca places de sûreté[1] adı verilen ve Protestanların çoğunluk oluşturdukları sekiz eyalette hakimiyet kurmalarına da müsaade edilmiştir.
Huguenotlara verilen bu büyük tavizler ve siyasi örgütlenmelerine karşı gösterilen onay, dinlerini savunmak isteyen Katolikler tarafından örgütlenen Katolik Birliği'nin kurulmasına yol açtı.
Kral 14 Mayıs 1576 tarihinde Paris Parlamentosu'nda, Katoliklerin yoğun olduğu parlamentoda bekleyen muhalefeti bastırmak ve Fermanın usule uygun bir şekilde yazılmasını sağlamak için bir adalet toplantısı düzenledi. Ancak Aralık 1576'da Blois Eyaletleri Genel Mclisi, Beaulieu Fermanı'na karşı olduklarını ilan ettiler.
Gerilimin yeniden tırmanması üzerine Protestanlar Paris'teki saraydan kaçarak Aziz Bartolomeos Katliamı sırasında terk ettiği Kalvinizme geri dönen Navarre'li Henry'nin önderliğinde yeniden silahlandılar. Bu defa Katolikleri destekleyen Anjou Dükü'nün elde ettiği bazı başarılar sayesindeyse gerilimin bu aşamasında avantaj Katoliklerin tarafındaydı.
Eylül 1577'de, Poitiers Fermanı ile onaylanan Bergerac Antlaşması, Huguenotlara sadece her şehrin banliyölerinde ve çatışmaların başlamasından önce söz sahibi oldukları ve o tarihin ardından da işgal ettikleri yerlerde dinlerini özgürce yaşamalarına izin veriyordu.
Beaulieu Fermanı, Fransa'nın mezhepsel çatışmasında önem teşkil etmektedir. Antlaşma, Fransa'nın dini çatışmalardan kurtulmak için attığı ilk adımdır. Ancak antlaşmanın uygulanması yukarıda belirtildiği üzere zorluklarla karşılaşmış ve uzun süreli bir barışı sağlayamamıştır. Bu bağlamda Fransa'da ve milli birlik ancak IV. Henri'nin Nantes Buyruğu'nu ilan etmesiyle gerçekleşmiştir.
Dipnotlar:
[1]
0 yorumlar:
Yorum Gönder