4 Ekim 2023 Çarşamba

Fransa'da Protestanların Baskılanması: Fontainebleau Buyruğu Nedir?

Fontainebleau Buyruğu, Fransa'nın Güneş Kralı olarak bilinen XIV. Louis'in Ekim 1685 tarihinde çıkarttığı bir buyruktur. Bu buyruk, 1598 yılında IV. Henri tarafından imzalanan Nantes Buyruğu'nu feshetmiştir. Nantes Buyruğu, Fransa'da Protestanlığı yasal bir din olarak tanımış ve Huguenotlara (Fransız Protestanları) devletin baskısından korunma ve kendi dinlerini özgürce yaşama hakkı vermişti. Bu buyruk, Fransa'da dini hoşgörünün bir sembolü olarak kabul edilmişti.

Nantes Buyruğu'nun feshi, XIV. Louis'in Fransa'yı Katolik bir devlet haline getirme ve dini birliği sağlama politikasının bir sonucuydu. XIV. Louis, Protestanlığı bir tehdit olarak görüyor ve Katolikliğe olan bağlılık eksikliğinin kendi otokrasi vizyonunu zayıflattığını düşünüyordu. Bu nedenle amaçları doğrultusunda Huguenotlara karşı baskıcı ve zorlayıcı önlemler almaya başladı. Bu önlemler arasında, Protestan kiliselerinin yıkılması, Protestan okullarının kapatılması, Protestan çocukların Katolik olarak eğitilmesi, Protestanların devlet memuru olmasının yasaklanması ve Protestanların Katoliklerle evlenmeye zorlanması vardı.

Fontainebleau Buyruğu ise bu önlemlerin en son ve en sert olanıydı. Bu buyrukla birlikte Protestanlığın Fransa'da yasaklandığı ilan edildi. Huguenotlar ya Katolikliğe geçmeye ya da ülkeyi terk etmeye zorlandı. Ülkeyi terk etmek isteyenlerin ise mal varlıklarınaysa el konuldu ve çocukları kendilerinden alındı. Bu buyruk Fransa'dan yaklaşık 200 bin Huguenot'un göç etmesine veya gizlice dinlerini sürdürmesine neden oldu. Bu göçse Fransa'nın ekonomik ve kültürel kayba uğramasına yol açtı.

Fontainebleau Buyruğu, Fransa tarihinde dini hoşgörünün sona erdiği bir dönüm noktası olarak kabul edilir. Bu buyruk 1787 yılında Versailles Buyruğu ile kısmen de olsa tam manası ile iptal edilene kadar yürürlükte kaldı. Versailles Buyruğu, Huguenotlara sivil haklar tanıdı, yaşanan dini çekişmleri önemli ölçüde ortadan kaldırdı ancak tam bir din özgürlüğü vermedi. Fransa'da tam anlamıyla din özgürlüğü ise ancak 1789 Fransız Devrimi ile sağladı. 

Fransız Devrimi'yle birlikte yasal olarak özgürlük sağlansa bile devrimin yaşanmasından çok kısa bir süre sonra din çok büyük bir şekilde baskılanmış; haklar ve özgürlükler fiili olarak tam manasıyla ortadan kalkmıştır. Din özgürlüğünün fiili olarak yaşanması da, devrimin getirdiği nüfuz sahibi olan ve din karşıtlığında aşırıya varan kimselerin ortadan kaldırılmasıyla birlikte yaşanmıştır.

0 yorumlar:

Yorum Gönder