Kara Eylül Olayları, 1970 yılında Ürdün'de yaşanan ve Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) ile Ürdün Kralı Hüseyin'in ordusu arasında çıkan silahlı çatışmalardır. Bu olaylar Arap tarihinde "Kara Eylül" olarak adlandırılmış ve Filistinlilerin Ürdün'den sürülmesine neden olmuştur.
Kara Eylül Olayları'nın Nedenleri
Kara Eylül Olayları'nın nedenleri, 1967'de İsrail ile Arap ülkeleri arasında yapılan Altı Gün Savaşı'na dayanmaktadır. Bu savaşta İsrail, Filistin topraklarının büyük bir bölümünü işgal etmiş ve yaklaşık 300 bin Filistinli mülteci Ürdün'e sığınmıştır. Bu durum, Ürdün'deki Filistinli nüfusunun artmasına ve FKÖ'nün Ürdün'de etkinliğini arttırmasına yol açmıştır.
FKÖ, Ürdün'de kurduğu kamplarda silahlı eğitim vermiş, İsrail'e karşı gerilla savaşı yürütmüş ve bazı siyasi suikastlara karışmıştır. FKÖ'nün bu faaliyetleriyse Ürdün Kralı Hüseyin'i rahatsız etmiştir. Çünkü Hüseyin, Ürdün'ün egemenliğinin ve güvenliğinin tehlikeye girdiğini düşünmüş ve FKÖ'nün Ürdün'ü bir savaş alanına çevirmesinden endişe etmiştir. Ayrıca Hüseyin, İsrail ile barış görüşmeleri yapmak istemiş ancak FKÖ bunu reddederek karşı çıkmıştır.
Kara Eylül Olayları'nın Gelişimi
Kara Eylül Olayları, 1970 yılının Eylül ayında patlak vermiştir. 1 Eylül'de, FKÖ lideri Yasir Arafat'ın uçağına ateş açılmasıyla başlayan olaylar, 6 Eylül'de Amman Havalimanının bombalanmasıyla devam etmiştir. 15 Eylül'de ise Kral Hüseyin, olağanüstü hal ilan ederek ordusuna FKÖ'ye karşı operasyon başlatma emri vermiştir.
Ürdün ordusu ile FKÖ milisleri arasındaki çatışmalar şiddetli bir şekilde sürmüştür. Amman başta olmak üzere Ürdün'ün birçok şehri savaş alanına dönmüştür. Çatışmalarda her iki taraftan da yaklaşık 7-8 bin kişi hayatını kaybetmiştir. Sivil halk da bu çatışmalardan büyük zarar görmüştür.
Kara Eylül Olayları'nın Sonuçları
Kara Eylül Olayları, Arap ülkelerinin arabuluculuğuyla sona ermiştir. 27 Eylül'de Kahire'de yapılan bir zirvede, Kral Hüseyin ve Yasir Arafat arasında bir ateşkes anlaşması imzalanmıştır. Ancak bu anlaşma kalıcı olmamıştır. Kral Hüseyin, FKÖ'nün Ürdün'deki varlığına son vermek için operasyonlarına devam etmiştir. FKÖ ise direnişi bırakmamıştır.
1971 yılında ise Kral Hüseyin'in kuzeni olan Zeyd bin Şakir komutasındaki özel birlikler, FKÖ'nün kalesi olarak bilinen Cerba (Amman'a bağlı bir köy) bölgesine saldırmış ve bölgeyi ele geçirmiştir. Bu operasyon, Kara Eylül Olayları'nın sonu olarak kabul edilir. Çünkü bu operasyondan sonra FKÖ ve Filistinliler, Ürdün'den çıkarılmış ve Lübnan'a sürülmüştür.
Kara Eylül Olayları, hem Ürdün hem de Filistin için büyük bir travma olmuştur. Ürdün, iç savaşın yaralarını sarmaya çalışmış, Filistin ise yeni bir mücadele alanı aramıştır. Kara Eylül Olayları, aynı zamanda Filistinli bir terör örgütü olan Kara Eylül'ün de doğmasına neden olmuştur. Bu örgüt, 1972 yılında Münih Olimpiyatları'nda İsrailli sporcuları rehin alarak dünyanın dikkatini çekmiştir.
0 yorumlar:
Yorum Gönder