Kızıl Kmerler, 1975-1979 yılları arasında Kamboçya'da iktidarda olan, radikal ve aşırı sol bir devrimci hareketti. Liderleri Pol Pot'un öncülüğünde, bu rejim Kamboçya tarihinin en karanlık dönemlerinden birini oluşturdu.
Kızıl Kmerler'in Ortaya Çıkışı
Kızıl Kmerler hareketi, 1960'larda Kamboçya'nın kırsal kesimlerinde, özellikle Vietnam Savaşı'nın etkisiyle büyüyen komünist ve anti-emperyalist bir hareket olarak ortaya çıktı. Pol Pot ve arkadaşları, Çin Kültür Devrimi'nden ilham alarak köylülerin desteğiyle silahlı mücadeleye başladılar1.
İktidara Geliş ve Politikalar
17 Nisan 1975'te Kızıl Kmerler, başkent Phnom Penh'i ele geçirerek iktidara geldiler. Hemen ardından ülke genelinde köklü değişiklikler yapmaya başladılar. Şehir nüfusunu kırsal alanlara zorla göç ettirerek, tarıma dayalı bir toplum yaratmayı amaçladılar. Tüm şehirler boşaltıldı, okullar, hastaneler ve fabrikalar kapatıldı. Eğitimli kişiler ve şehirli nüfus "eski toplum"un unsurları olarak görülüp zulme uğradılar2.
Soykırım ve İnsani Felaket
Kızıl Kmerler rejimi altında, tahminlere göre 1.7 milyon insan hayatını kaybetti. Açlık, hastalık, zorunlu çalışma kampları ve infazlar bu kayıpların başlıca nedenleriydi. Rejim, ekonomik, sosyal ve kültürel hayatı yeniden şekillendirmeye çalışırken, büyük bir insanlık dramı yaşandı. Özellikle etnik azınlıklar, din adamları ve eski rejimin unsurları sistematik olarak hedef alındı3.
Kızıl Kmerler'in Sonu
Vietnam'ın 1978'de Kamboçya'yı işgal etmesiyle, Kızıl Kmerler rejimi son buldu. 1979 yılında Vietnam destekli bir hükümet iktidara geldi ve Pol Pot ülkenin kırsal bölgelerine çekildi ve Kızıl Kmerler gerilla savaşı sürdürmeye çalıştı, ancak etkileri giderek azaldı. Pol Pot 1998'de ölene kadar yargılanmadı, fakat 2006 yılında Kızıl Kmerler'in diğer liderleri uluslararası mahkemelerde yargılanmaya başlandı4.
Kızıl Kmerler'in Mirası
Kızıl Kmerler'in bıraktığı miras, Kamboçya için derin yaralar açtı. Toplumun büyük bir kısmı fiziksel ve psikolojik travma yaşadı. Bugün Kamboçya, bu dönemi anmak ve öğrenmek için çeşitli anıtlar ve müzeler kurmuştur. Aynı zamanda, adaletin sağlanması için uluslararası çabalar devam etmektedir5.
Sonuç
Kızıl Kmerler dönemi, aşırı ideolojilerin ve radikal değişimlerin bir toplum üzerinde ne kadar yıkıcı etkileri olabileceğinin en acı örneklerinden biridir. Bu tarihsel dönem, sadece Kamboçya'nın değil, tüm dünyanın dersler çıkarması gereken bir trajedidir.
[1] Chandler, David P. "A History of Cambodia." Boulder: Westview Press, 1996.
[2] Kiernan, Ben. "The Pol Pot Regime: Race, Power, and Genocide in Cambodia under the Khmer Rouge, 1975-79." New Haven: Yale University Press, 1996.
[3] Vickery, Michael. "Cambodia: 1975-1982." Boston: South End Press, 1984.
[4] Etcheson, Craig. "After the Killing Fields: Lessons from the Cambodian Genocide." New York: Praeger, 2005.
[5] Hinton, Alexander Laban. "Why Did They Kill?: Cambodia in the Shadow of Genocide." Berkeley: University of California Press, 2005.
0 yorumlar:
Yorum Gönder