14 Aralık 2024 Cumartesi

Jean-Bertrand Aristide kimdir?

Jean-Bertrand Aristide, 15 Temmuz 1953 tarihinde Haiti'nin Port-Salut şehrinde doğdu. Kendisi, özellikle yoksulların ve mahrumların haklarını savunan bir dini lider ve politikacı olarak tanınır. Aristide, 1982 yılında Roma Katolik Kilisesi'nin Salesian Tarikatı'na katıldı ve 1988 yılında bu tarikat tarafından atıldı, çünkü politik konuşmaları nedeniyle dini mesajlarından sapmıştı.

Aristide, 1990 yılında Haiti'nin ilk demokratik olarak seçilmiş başkanı olarak göreve başladı. Ancak, 1991 yılında gerçekleşen bir askeri darbeyle görevden alındı. 1994 yılında ABD'nin müdahalesiyle yeniden başkan olarak göreve döndü ve 1996 yılına kadar bu göreve devam etti. 2001 yılında yeniden başkan seçildi ve 2004 yılına kadar bu göreve devam etti.

Aristide, 2004 yılında bir başka askeri darbeyle görevden alındı ve bir süre sürgün yaşadı. 2011 yılında sürgüne gönderildiği ülkelerden biri olan Güney Afrika'ya geri döndü.

– 1991'de Askeri Darbenin Nedeni

1991'de Haiti'de gerçekleşen askeri darbenin birkaç ana nedeni vardı. Jean-Bertrand Aristide, yoksulların haklarını savunan radikal sol görüşlere sahip bir liderdi. 

Bu durum, Haiti'nin elit kesimi ve askeri liderler arasında rahatsızlık yarattı. Aristide'nin ekonomik ve askeri reformları, özellikle askeri liderlerin gücünü sınırlamayı hedefliyordu. 

Aristide, askeri gücü sınırlamak ve polis gücünü askerden ayırmak gibi reformlar yapmak istedi. 

Bu reformlar, askeri liderlerin gücünü ve etkisini azaltacaktı. Haiti'nin elit kesimi, Aristide'nin yoksullar lehine yaptığı reformlardan rahatsızdı ve bu reformların kendi çıkarlarına zarar vereceğini düşündü. 

Aristide'nin göreve başlamasından önce, 6 Ocak 1991'de bir darbe girişimi daha olmuştu. Bu girişim, Aristide'nin destekçileri tarafından bastırılmıştı, ancak bu olay, askeri liderlerin Aristide'ye karşı olan düşmanlığını artırdı. 

Bu nedenlerle, Haiti'deki askeri liderler, Aristide'yi devirmek için 1991'de bir darbe gerçekleştirdiler ve Aristide sürgüne gönderildi.

2004 Darbesinin Nedenleri

2004 yılında gerçekleşen Haiti darbesinin birkaç ana nedeni vardı. Jean-Bertrand Aristide'nin yönetimi döneminde, Haiti'nin ekonomik durumu kötüleşti ve halkın hayat koşulları zorlaştı. Bu durum, Aristide'ye karşı halkın ve elit kesimin olumlu görüşlerini azalttı. 

Şubat 2004'te, Haiti'nin kuzeyindeki Gonaïves şehrinde başlayan ve ardından başka bölgelere yayılan bir isyan gerçekleşti. 

Bu isyan, Aristide'yi devirmek amacıyla gerçekleştirildi. Rebeller, eski askerler ve paramiliter gruplarla güçlendirildi. 

Aristide'nin yönetimi döneminde, bazı uluslararası güçler, özellikle ABD ve Fransa, Aristide'ye karşı durdu. 

Bu güçler, Aristide'nin yönetimini desteklemeyen bir hükümetin kurulmasına yardımcı oldu. 

Aristide'nin yönetimi döneminde, halkın protestoları ve grevler arttı. 

Bu protestolar, Aristide'ye yönelik güveninin azalmasına ve darbenin destekçisi olmanın artmasına yol açtı. 

Bu nedenlerle, 29 Şubat 2004'te Aristide, güvenlik güçlerinin ve uluslararası destekçilerin baskısı altında görevden alındı ve sürgüne gönderildi.

0 yorumlar:

Yorum Gönder