30 Eylül 2023 Cumartesi

Alemdar Paşa Baskını Nedir?

Alemdar Paşa Baskını, 1808 yılında III. Selim'in tahttan indirilmesi sonrasında yaşanan değişimleri tersine çevirme amacıyla, Alemdar Mustafa Paşa tarafından ortaya çıkartılan bir ayaklanmadır. Alemdar Paşa, III. Selim'in öldürüldüğünü öğrenince bu duruma öfkelenmiş; Kabakçı Mustafa isyanından kaçan Nizam-ı Cedid askerlerinin de isteği üzerine İstanbul'a yürümeye karar vermiştir. 

Özel bir süvari birliğini önceden hazırlayarak İstanbul'un Rumeli Feneri Kalesi'ne göndermiştir. Onun bu harekatındaki amacıysa, İstanbul'a varmadan önce, III. Selim'in tahttan indirilmesine neden olan isyanın başı olan Kabakçı Mustafa'yı yakalayarak idam ettirmektir. Bu süvari birliği 14 Temmuz'da kaleyi basarak Kabakçı Mustafa'yı öldürür. 28 Temmuz'daysa Alemdar Paşa İstanbul'a varır. Önce Bab-ı Ali'yi ardından da Topkapı Sarayı'nı basarak III. Selim'i ister. Ancak IV. Mustafa bu talebin kendi sonu olacağını düşünerek amcası III. Selim ve kardeşi Şehzade Mahmud'un öldürülmesini emreder. Sultan Selim öldürülür, ancak Şehzade Mahmud kurtarılır.

Bu harekat neticesinde IV. Mustafa tahttan indirilir ve Alemdar Mustafa Paşa tarafından II. Mahmud tahta çıkartılır. II. Mahmud, onun bu faaliyetleri karşılığında sadrazamlık makamına onu getirir. 

Sadrazamlığıyla beraber başlayan dönemde Alemdar Mustafa Paşa, öncelikle Sultan Selim'in ölümünde parmağı olanları cezalandırır. Daha sonra ise reform hareketlerini başlatır. En dikkat çeken uygulamalarından birisi de kapatılan Nizam-ı Cedid ocaklarını Sekban-ı Cedid adıyla tekrar kurmasıdır. Ancak bu yenilikler Yeniçerilerin hoşuna gitmez. 15 Kasım 1808 tarihinde de Yeniçeriler, Alemdar Paşa'nın bulunduğu Bab-ı Ali sarayını basarak isyan başlatırlar. Paşa direnmeye çalışsa da artık yardım gelmeyeceğini anlayarak sarayın barut deposuna çekilir ve ateşler. Yaşanan patlama neticesinde kendisi de dahil olmak üzere, kendisini kuşatma altına alan 500 kadar Yeniçeriyi öldürür. Bu olay da tarihe "Alemdar Vakası" olarak adlandırılmıştır.

0 yorumlar:

Yorum Gönder