Cerîde-i Havâdis, Türk basın tarihinin yarı resmî olan ilk Türkçe gazetesidir. Cerîde-i Havâdis, Osmanlı'da İlk yarı resmi gazete olarak İngiliz misyonundan William Churchill tarafından 1840'ta çıkartılmıştır. Bu gazete, devletten teşvik yardımı aldığı için yarı resmî bir kimliğe sahip olmuştur.
Gazetenin amacı hem Osmanlı kamuoyunu bilgilendirmek hem de İngiliz çıkarlarını savunmaktı. Bu misyonu ile birlikte gazete, 1864 yılında 1212 sayıyı geride bırakarak kapandı.
Cerîde-i Havâdis, Osmanlı basınında birçok yeniliği uygulayan ilk Türkçe gazetedir. İlk defa muhabir göndermesi (İskenderiye, 1840), ilk ilâve neşri, Galata’da Naum Tiyatrosu’nda oynanan piyeslerin Türkçe tercümelerinin verilmesi, hastalıklar hakkında açıklayıcı ve koruyucu bilgiler, ansiklopedik mâlûmat, ölüm ilânı ve ölünün biyografisinin verilmesi, Kırım Savaşı’nda savaş muhabirliği (1853-1856) gibi uygulamalarla döneminde uluslararası haberciliğe öncü olmuştur.
Cerîde-i Havâdis, aynı zamanda döneminin üdebasını da (ediplerini) başına toplamıştır. Gazetede yer alan bilimsel, ahlaki ve edebi içerikler, Tanzimat dönemi aydınlarının ilgisini çekmiştir.
Gazetede yazan Ermeni iktisat yazarları ise Osmanlı ekonomisine ilişkin önemli analizler yapmışlardır.
Cerîde-i Havâdis Türk basın tarihinin önemli bir kilometre taşıdır. Hem Osmanlı Devleti'nin hem de İngiltere'nin siyasi ve ekonomik gelişmelerini yansıtan bu gazete, aynı zamanda Türkçe gazeteciliğin gelişimine katkı sağlamıştır.
0 yorumlar:
Yorum Gönder