Taayyün, "belirginleşme, açığa çıkma, görünür hale gelme" anlamına gelir. İslâm düşüncesi ve kelâm ilminde, taayyün terimi daha çok Allâh’ın ezeldeki ilminde mevcut olan bir şeyin, yaratılış âleminde fiilen gerçekleşip görünür hale gelmesi anlamında kullanılır.
1. Taayyün ve İlim:
Allah Teâlâ'nın ilmi ezelîdir, yani zamanı aşar ve her şeyi kuşatır. Allâh, yaratılacak olan her şeyi önceden bilir. Ancak insanların özgür iradesiyle gerçekleştirdikleri fiiller dünya sahnesinde netleşir ve Allah’ın ilminde mevcut olan bu bilgiler gerçekleşerek taayyün eder.
2. Kader ve Taayyün:
Kader, Allâh’ın her şeyi belirlemesi ve önceden bilmesidir. Taayyün ise kaderde belirlenen olayların zaman içerisinde gerçekleşmesi ve görünür hale gelmesidir. Örneğin, bir insanın doğumu, yaşamı ve ölümü Allâh’ın ilminde ezelden malumdur, ancak bunlar zaman içinde vuku bularak taayyün eder.
3. Kullanım Alanları:
Taayyün kelimesi genellikle felsefi ve tasavvufi metinlerde, Allah’ın ilminin tecellisi, yaratılışın mertebeleri, varlıkların meydana geliş süreçleri gibi konularda kullanılır.
Bu terim, olayların Allâh’ın ilminde zaten mevcut olduğunun, ancak dünya sahnesinde zaman içerisinde belirginleşerek açığa çıkışının ifadesidir. Bu ilim ve taayyün ilişkisi, kader ve insan iradesi anlayışını dengelemenin bir yolu olarak görülür.
Sonuç olarak, taayyün, ezelde Allah’ın ilminde olan her şeyin, belirli bir zamanda dünyanın fiili sahnesine geçerek belirginleşmesi ve görünür hale gelmesi anlamına gelir. Bu, Allah’ın ilminin mükemmelliğini ve her şeyin O’nun bilgisi dahilinde gerçekleştiğini gösterir.
0 yorumlar:
Yorum Gönder