Irak Savaşı'nın erken dönemlerinde, Amerika Birleşik Devletleri Ordusu ve Merkezi İstihbarat Teşkilatı (CIA), Irak'taki Ebu Gureyb hapishanesindeki mahkumlara karşı bir dizi insan hakları ihlali ve savaş suçu işledi. Bu ihlaller arasında fiziksel istismar, cinsel aşağılama, hem fizyolojik hem de psikolojik işkence, tecavüz, Manadel al-Jamadi'nin öldürülmesi ve cesedinin çiğnenmesi gibi eylemler yer alıyordu.
Yaşanan bu istismarların fotoğrafları CBS News tarafından Nisan 2004'te yayınlanarak kamuoyunun dikkatini çekti. Bu olaylar, ABD'de ve uluslararası alanda geniş çaplı bir kınama ve öfkeye neden oldu.
George W. Bush yönetimi, Abu Ghraib'teki bu suistimallerin münferit olaylar olduğunu ve ABD politikasının bir göstergesi olmadığını belirtti. ABD yönetiminin bu beyanlarına ise Kızıl Haç, Uluslararası Af Örgütü ve İnsan Hakları İzleme Örgütü gibi insani kuruluşlar karşı çıkarak reddetti. Bu kuruluşlar, Abu Ghraib'deki suistimallerin ve işkencelerin, Irak, Afganistan ve Guantanamo Körfezi'ndeki Amerikan denizaşırı gözaltı merkezlerindeki daha geniş bir işkence ve kötü muamele modelinin parçası olduğunu belirtti.
Daha sonraları İşkence Tutanakları olarak bilinen belgeler ortaya çıktı. Bu belgeler 2003 yılında Amerika Birleşik Devletleri Adalet Bakanlığı tarafından Irak'a yapılan müdahaleden önce hazırlanmıştı ve yabancı gözaltı merkezlerinde "gelişmiş sorgulama teknikleri"nin (genellikle işkence olarak kabul edilen) kullanımına izin veriyordu. Bu belgelerde ayrıca Cenevre Sözleşmeleri gibi uluslararası insani yasaların denizaşırı ülkelerdeki Amerikalı sorgulayıcılar için geçerli olmadığı da ileri sürülüyordu.
Abu Ghraib olaylarına tepki olarak, Amerika Birleşik Devletleri Savunma Bakanlığı 17 asker ve subayı görevden aldı. On bir asker ihmalden, kötü muameleden, ciddi darp ve saldırıdan suçlandı. Mayıs 2004 ile Nisan 2006 arasında, bu askerler mahkemeye çıkarıldı, suçlu bulundular, askeri hapis cezasına çarptırıldılar ve hizmetten çıkarıldılar.
Hapishanede en ağır suçları işlediği tespit edilen Uzman Charles Graner ve Er Lynndie England adlı iki asker, daha ağır suçlamalarla karşı karşıya kaldılar ve daha sert cezalar aldılar. Graner, saldırı, darp, suikast, mahkumlara kötü muamele, işkence, müstehcen hareketlerde bulunma ve görev ihmalinden suçlu bulundu; 10 yıl hapis cezasına ve rütbe, maaş ve haklarının kaybına mahkum edildi. England, komplo, mahkumlara kötü muamele ve müstehcen hareketlerde bulunma suçlarından mahkum edildi ve üç yıl hapis cezasına çarptırıldı. Irak'taki tüm gözaltı tesislerinin komutanı olan Tümgeneral Janis Karpinski ise uyarıldı ve Albay rütbesine düşürüldü.
Aralarında daha yüksek rütbelilerin de bulunduğu ve bu faaliyetleri uygulamak ya da bunlara izin vermekle suçlanan çok sayıda askeri personel hakkında ise dava açılmadı. 2004 yılında Başkan George W. Bush ve Savunma Bakanı Donald Rumsfeld Ebu Gureyb ihlalleri için özür diledi.
0 yorumlar:
Yorum Gönder