Fransız Din Savaşları, Fransız Katolikler ve Protestanlar (Huguenotlar olarak adlandırılır) arasında 1562'den 1598'e kadar süren iç savaş dönemini ifade etmektedir. Bu iç savaş neticesinde iki ila dört milyon civarında insan, iç savaşın sebep olduğu şiddet, kıtlık veya hastalıktan dolayı ölmüş ve bu durum Fransız monarşisinin gücüne ciddi zararlar vermiştir. Bu savaş döneminde gerçekleşen en kötü şöhretli olaylarından birisiyse 1572 yılında gerçekleşen Aziz Bartolomeos (Bartholomew) Yortusu katliamıdır. Çatışmalar 1598 yılında, 1593 yılında Katolikliğe geçen Navarralı Henri'nin Fransa Kralı IV. Henri olarak ilan edilmesi ve Huguenotlara önemli hak ve özgürlükler tanıyan Nantes Fermanı'nı yayınlamasıyla gerçekleştirilen uzlaşmayla sona ermiştir. Ancak bu antlaşmanın akabinde de Katolikler, Protestanları ve Kral IV. Henri'yi kabul etmemeye devam etmiştir. 1610 yılında IV. Henri'nin bir suikast sonucu öldürülmesi 1620'lerde yeni bir Huguenot isyanını tetiklemiştir.
İki din (ya da mezhep) arasındaki gerilim 1530'lardan beri artmakta ve bölgesel bölünmeleri daha da şiddetlendirmekteydi. Fransa Kralı II. Henri'nin Temmuz 1559'da ölümü, dul eşi Catherine de' Medici ile güçlü soylular arasında uzun süreli bir iktidar mücadelesi başlattı. Bu iktidar mücadelesinde Guise ve Montmorency ailelerinin başını çektiği koyu Katolik bir grup ile Condé Hanedanı ve Jeanne d'Albret'in başını çektiği Protestanlar yer alıyordu. Her iki taraf da dışarıdan yardım alıyordu; İspanya ve Savoya Katolikleri, İngiltere ve Hollanda Cumhuriyeti ise Protestanları destekliyordu.
Politiques olarak da bilinen ılımlılar, II. Henri ve babası I. Francis tarafından uygulanan baskı politikaları yerine gücü merkezileştirerek ve Huguenotlara da taviz vererek düzeni sağlamayı umuyorlardı. Başlangıçta 1562 Ocak'ındaki Saint-Germain Fermanı'na Guise fraksiyonu şiddetle karşı çıkmış ve Mart ayında da geniş çaplı bir çatışmanın patlak vermesine sebep olmuş olan Catherine de' Medici tarafından da desteklenmişlerdi. Medici sonrasında bu tutumunu daha da sertleştirdi ve Katolik çetelerin Fransa genelinde 5.000 ila 30.000 Protestan'ı öldürmesiyle sonuçlanan 1572 Aziz Bartholomeos Yortusu katliamını destekledi.
Yaşanan bu savaşlar monarşinin ve Valois hanedanının son kralları olan Catherine'in üç oğlu II. Francis, IX. Charles ve III. Henri'nin otoritesini tehdit etmekteydi. Bourbon hanedanından olan halefleri IV. Henry ise bu duruma güçlü bir merkezi devlet kurarak ve Huguenotlara hoşgörü göstererek karşılık verdi; Henri'nin bu politikası 1685'te torunu XIV. Louis'nin Nantes Fermanı'nı iptal etmesine kadar sürdü.
0 yorumlar:
Yorum Gönder