İngiltere Kralı I. Edward, "Longshanks" (Uzunbacak) ve "Hammer of the Scots" (İskoçların Çekici) lakaplarıyla bilinir. 1239-1307 yılları arasında yaşayan Edward, 1272'den 1307'ye kadar İngiltere kralı olarak hüküm sürdü. Saltanatı boyunca güçlü bir yönetici, başarılı bir askeri lider ve etkili bir hukuk reformcusu olarak tanındı. I. Edward’ın hayatı ve mirası, İngiltere’nin ortaçağ tarihinde önemli bir döneme damgasını vurmuştur.
Gençlik ve Tahta Çıkışı
Edward, 17 Haziran 1239'da Westminster'da doğdu. Babası III. Henry ve annesi Provence'li Eleanor'dur. Edward, genç yaşlardan itibaren askeri ve politik eğitim aldı ve babasının hükümdarlığı döneminde çeşitli görevlerde bulundu (Prestwich, 1997).
1264-1267 yılları arasında İngiltere'de iç savaş olarak bilinen İkinci Baronlar Savaşı sırasında, Edward, Simon de Montfort'a karşı babasını destekledi ve savaşın sonunda zafer kazanarak baronları yenilgiye uğrattı. Bu zafer, Edward’ın askeri yeteneklerini ve liderlik vasıflarını pekiştirdi (Morris, 2008).
Hükümdarlık ve Reformlar
I. Edward, 1272 yılında babasının ölümünden sonra tahta çıktı. Hükümdarlığının ilk yıllarında ülkeyi yeniden düzenleme ve hukuki reformlar yapma amacındaydı. 1275 yılında "Statute of Westminster" (Westminster Tüzüğü) olarak bilinen yasa ile yargı sistemini ve yerel yönetimi yeniden düzenledi. Ayrıca, 1290 yılında Yahudilerin İngiltere'den sürülmesini emreden kararnameyi yayınladı (Prestwich, 1997).
Edward’ın en önemli reformlarından biri de "Quia Emptores" yasasıdır. 1290 yılında çıkarılan bu yasa, feodal sistemde toprak devrini düzenleyerek, soyluların topraklarını devretmelerine olanak tanıdı ve köylülerin haklarını korudu (Mortimer, 2006).
Askeri Başarılar ve İskoçya ile Mücadele
Edward’ın saltanatı boyunca askeri başarılar ve fetihler de ön plandaydı. Galler’i fethederek İngiltere topraklarına kattı ve burada kalıcı bir İngiliz hakimiyeti kurdu. 1284 yılında "Statute of Rhuddlan" ile Galler’i İngiltere'ye entegre etti (Davies, 2000).
İskoçya'ya karşı ise daha zorlu bir mücadele yürüttü. İskoçya’nın iç işlerine müdahale ederek burada İngiliz hakimiyetini kurmaya çalıştı. Ancak, William Wallace ve Robert the Bruce gibi İskoç liderler, İngilizlere karşı direnişi sürdürdü. Bu mücadeleler, Edward’ın "İskoçların Çekici" lakabını almasına neden oldu (Prestwich, 1997).
Ölüm ve Miras
I. Edward, 7 Temmuz 1307'de İskoçya seferi sırasında öldü. Ölümü, İskoçya'da İngiliz hakimiyetinin sona ermesi sürecini hızlandırdı. Ancak, Edward’ın hukuki reformları ve yönetim tarzı, İngiltere'nin sonraki yüzyıllardaki gelişimine büyük katkı sağladı (Morris, 2008).
Edward’ın saltanatı, İngiltere'de merkezi otoritenin güçlenmesi ve hukukun üstünlüğü ilkesinin yerleşmesi açısından önemli bir dönemdi. Ayrıca, askeri başarıları ve fetihleri, İngiltere’nin siyasi ve coğrafi sınırlarını genişletti. I. Edward, tarihçiler tarafından güçlü iradesi, reformist yaklaşımı ve askeri dehası ile anılmaktadır.
Kaynaklar:
- Prestwich, Michael. Edward I. Yale University Press, 1997.
- Morris, Marc. A Great and Terrible King: Edward I and the Forging of Britain. Hutchinson, 2008.
- Davies, R.R. The First English Empire: Power and Identities in the British Isles 1093-1343. Oxford University Press, 2000.
- Mortimer, Ian. The Greatest Traitor: The Life of Sir Roger Mortimer, Ruler of England 1327-1330. St. Martin's Press, 2006.
0 yorumlar:
Yorum Gönder