Soru detayı: Revizyonizm ya da revizyonist ne demektir? Bu ifadeyi "sol" eserlerde, ya da yazılarda görüyorum, manası nedir? Bu ifade ilk ne zaman çıkmıştır?
"Revizyonist" terimi genel anlamıyla mevcut bir doktrini, teoriyi veya politikayı yeniden değerlendiren ve değiştirmeyi öneren kişi veya akımı ifade eder.
Kelimenin kökeni Fransızca "révision" (gözden geçirme) sözcüğüne dayanır.
Sol siyasi literatürde "revizyonist" ifadesi, Marksist teoriyi yeniden yorumlayan ve klasik doktrinden sapmalar öneren kişi veya grupları tanımlamak için kullanılır.
Bu terim özellikle 19. yüzyılın sonları ve 20. yüzyılın başlarında belirginleşmiştir.
Revizyonizm tartışmaları Almanya Sosyal Demokrat Partisi'nin (SPD) önde gelen isimlerinden Eduard Bernstein'ın çalışmalarıyla başlamıştır.
Bernstein, Karl Marx'ın kapitalizmin kaçınılmaz olarak krize gireceği ve proleter devrimin yakın zamanda gerçekleşeceği öngörülerini sorgulamıştır.
Ona göre kapitalizm beklenenden daha esnek ve uyumlu bir yapı sergilemekteydi; bu nedenle sosyalist hedeflere ulaşmak için devrimci yöntemler yerine demokratik ve reformist yollar tercih edilmeliydi.
Bernstein'ın bu görüşleri dönemin Marksistleri arasında büyük tartışmalara yol açtı.
Vladimir Lenin gibi devrimci liderler Bernstein'ı ve onun takipçilerini "revizyonist" olarak nitelendirerek eleştirdiler.
Lenin, revizyonizmi Marksist teorinin temel prensiplerinden sapma olarak gördü ve bu eğilimin işçi sınıfının devrimci potansiyelini zayıflatacağını savundu.
Revizyonizm tartışmaları sadece Avrupa ile sınırlı kalmadı.
Özellikle Soğuk Savaş döneminde Çin Halk Cumhuriyeti lideri Mao Zedong, Sovyetler Birliği'ni revizyonist politikalar izlemekle suçladı.
Mao'ya göre Sovyetler Birliği'nin politikaları Marksist-Leninist ideolojiden sapmış ve kapitalist unsurları benimsemişti.
Bu suçlamalar Çin-Sovyet ayrılığının ideolojik temelini oluşturdu.
Türkiye'de de revizyonizm tartışmaları sol çevrelerde önemli bir yer tutmuştur.
Özellikle 1960'lı ve 1970'li yıllarda farklı sol fraksiyonlar arasında revizyonizm suçlamaları yaygındı.
Devrimci hareketler birbirlerini Marksist-Leninist çizgiden sapmakla itham ederek ideolojik mücadeleler yürüttüler.
Sonuç olarak "revizyonist" terimi sol literatürde Marksist doktrinin klasik yorumlarından sapmayı ifade eder ve genellikle eleştirel bir anlam taşır.
Revizyonizm tartışmaları, Marksist teorinin nasıl uygulanacağı ve sosyalist hedeflere hangi yöntemlerle ulaşılacağı konusundaki farklı görüşleri yansıtır.
0 yorumlar:
Yorum Gönder